Cukrzyca

Cukrzyca

Cukrzyca jest to przewlekła choroba metaboliczna charakteryzująca się niedoborem lub nieprawidłowym działaniem insuliny czego skutkiem jest  podwyższony poziomu cukru we krwi.

Definicja cukrzycy wg. WHO: Cukrzyca (łac. diabetes mellitus) jest  grupą chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynikającą z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.

Objawy sugerujące możliwość rozwoju cukrzycy:

Jeżeli zauważyłeś występowanie kilku poniższych objawów skontaktuj się z lekarzem:

·         wzmożone pragnienie

·         wielomocz

·        chudnięcie często mimo zjadania takich samych lub  większych ilości pokarmów

·         osłabienie/senność

·         pojawienie się zmian ropnych na skórze i narządach rodnych

·         tendencja do zakażeń dróg moczo-płciowych

·         czasami się zdarza, że powyższe objawy są bagatelizowane i rozpoznanie cukrzycy stawia się w momencie rozpoznania zespołu stopy cukrzycowej

Cukrzyca typu 1

Cukrzyca typu 1 (łac. Diabetes mellitus typi 1, wcześniej używano określenia cukrzyca insulinozależna-  ang. Insulin Dependent Diabetes Mellitus – w skrócie IDDM) jest schorzeniem z autoagresji, w których dochodzi  do całkowitej destrukcji komórek wysp trzustkowych produkujących insulinę.  Efektem tego jest  utrata  zdolności wydzielania insuliny. Jedynym skutecznym sposobem leczenia cukrzycy tego typu  jest podawanie egzogennej insuliny za pomocą wstrzyknięć podskórnych albo ciągłego podskórnego wlewu insuliny za pomocą pompy insulinowej.

Objawy: W cukrzycy typu 1 objawy związane z wysokim poziomem cukru we krwi narastają dość szybko (kilka tygodni- kilka miesięcy). Do rozpoznania cukrzycy wystarczy oznaczenie stężenia glukozy we krwi.Poziom cukru przy wykryciu cukrzycy typu 1 jest najczęściej wysoki (ponad 200 mg/dl). Przed postawioną diagnozą często sami sobie sztucznie podbijamy stężenie glukozy poprzez picie dużych ilości słodkich płynów, ze względu na towarzyszące silne pragnienie.

Cukrzyca typu 2

         Cukrzyca typu 2 (łac. diabetes mellitus typi 2), wcześniej nazywana też cukrzycą insulinoniezależną, NIDDM (ang. Non Insulin Dependent Diabetes Mellitus) – choroba metaboliczna, która pierwotnie charakteryzuje się opornością na insulinę. W tym przypadku zdolność organizmu do wytwarzania insuliny nie ulega całkowitemu zahamowaniu. W początkowym okresie występowania cukrzycy typu 2 podawanie insuliny nie jest konieczne. Stosuje się leki zmniejszające oporność na insulinę, zwiększające jej wydzielanie. Dieta i aktywność fizyczna są również niezbędnymi elementami leczenia, szczególnie jeśli ich efektem jest utrata wagi ciała. Temu typowi cukrzycy towarzyszy najczęściej otyłość, nadciśnienie tętnicze i nieprawidłowy profil lipidowy.

        Objawy:Początek cukrzycy typu 2 najczęściej jest dyskretny a zaburzenia metaboliczne mogą już rozwinąć się na kilka lat przed rozpoznaniem tego typu cukrzycy. Objawy kliniczne związane z wysokim poziomem cukru narastają zazwyczaj powoli w ciągu kilku miesięcy.Cukrzyca typu 2 rzadziej niż cukrzyca typu 1 jest przyczyną rozwoju kwasicy ketonowej. Względny niedobór insuliny jest przyczyną w tym wypadku hiperglikemii, ale jej poziom jest wystarczający do zahamowania reakcji związanych z wytwarzaniem ciał ketonowych i „zakwaszaniem organizmu”. Zbyt późne wykrywanie zaburzeń gospodarki węglowodanowej doprowadza do tego, że połowa osób z typem 2 cukrzycy w momencie rozpoznania cukrzycy prezentuje już obecność przewlekłych powikłań tego schorzenia. Dlatego bardzo ważne jest prowadzenia badań skriningowych w kierunku cukrzycy.

        Zmiana trybu życia, umiarkowany wysiłek fizyczny, odbudowa tkanki mięśniowej z utratą nadmiaru tkanki tłuszczowej wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2.Lekarz, który rozpoznał cukrzycę wykonuje również badanie moczu, w którym stwierdzić można obecność glukozy i ciał ketonowych (aceton), które normalnie nie występują w moczu.

Cukrzyca wtórna

Cukrzyca wtórna - to najbardziej zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc, które łącznie stanowią około 2-3% wszystkich postaci cukrzycy w Europie i Ameryce Północnej. Charakterystyczne dla tej postaci są współistniejące z cukrzycą inne zaburzenia lub zespoły chorobowe.

            Przyczyny cukrzycy wtórnej:

·         polekowe - niektóre leki stosowane w chorobach układu krążenia ( tiazydy lub inne leki moczopędne, szczególnie w zestawieniu z beta blokerami, leki sterydowe i inne

·         niektóre choroby gruczołów dokrewnych ( endokrynopatie ) - choroba i zespół Cushinga, akromegalia, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, guz wydzielający glucagon

·         genetycznie uwarunkowane choroby przemiany materii - hemochromatoza

·  choroby trzustki - przewlekłe zapalenie trzustki, rak trzustki, stan po pankreatektomii (operacyjnym usunięciu trzustki)

·        cukrzyca na tle niedostatecznego i wadliwego odżywiania - występuje głównie wśród ludności tubylczej strefy międzyzwrotnikowej w krajach Azji, Afryki i Ameryki Południowej, w których niedożywienie i głód są powszechne.

Cukrzyca ciążowa

• obniżenie glukozy na czczo
• wzrost glukozy po posiłkach
• wzrost oporności tkanek na insulinę
• przerost komórek B trzustki produkujących insulinę
• nasilenie rozkładu tłuszczów